پس از گذشت شصت سال از وقوع کودتای انگلیسی- آمریکایی علیه دولت ملی دکتر مصدق، سازمان جاسوسی آمریکا با انتشار اسناد کودتا، رسما پذیرفته است که در این کودتا نقش داشته است.

به گزارش «تابناک»، بر اساس قانون گردش آزاد اطلاعات در آمریکا، آرشیو ملی اطلاعات، اسناد مربوط به این کودتا را منتشر کرده است. اسنادی که توسط یکی از عناصر داخلی سازمان اطلاعاتی آمریکا در نوشته ای با عنوان نبرد ایران در میانه های دهه هفتاد میلادی جمع آوری شده  و در سال 1981 منتشر شده است. اما مهم ترین بخش های آن که درباره عملیات سری بوده تا کنون،منتشر نشده است و برای اولین بار است که این اسناد منتشر شده است.

خانه دکتر محمد مصدق پس از کودتا

در اسناد منتشر شده هم با این وجود قسمت هایی سیاه شده و اسم هایی از بین رفته اسم هایی که ممکن است مشخص شدن آنان، حتی در عصر حاضر هم گریبان آنان را بگیرد. 

مرحله اول: به راه انداختن تظاهراتی گسترده در تهران بین ساعت 6 تا 10:30 صبح - این مرحله چهار گروه از اوباش اجرا می‌کنند.

فرمان شاه برای معرفی زاهدی به عنوان نخست وزیر جدید

مرحله سوم: ورود تانک‌ها و تصرف آن‌ها به دست نیروهای حامی شاه بین ساعت 5 صبح تا 2:30 عصر – در این مرحله، سه تیپ ارتش تانک‌های خود را به میدان می‌آورند، تا نیروهای حامی شاه آن‌ها را به تصرف خود درآورند. قرار است 24 دستگاه از تانک‌ها به کنترل عوامل کودتا درآید.

تصویر فوق: خروج زاهدی از خانه امن به قصد به دست گرفتن قدرت پس از کودتا
تصویر ذیل: زاهدی سوار بر تانک به سمت رادیو برای سخنرانی!

مرحله چهارم: دستیابی به اهداف تعیین‌شده بین ساعت 2 تا 7 عصر – در این مرحله، نیروهای کودتا بین ساعت 2 تا 4 رادیو را به تصرف درمی‌آورند. زاهدی در حالی که کودتاچیان به سمت خانه دکتر مصدق حرکت کرده‌اند، بین ساعت 4 تا 5 به عنوان نخست‌وزیر جدید خطاب به ملت از رادیو ملی نطق می‌کند و نهایتا در ساعت 7 عوامل کودتا خانه مصدق را گرفته و وی را وادار به فرار می‌کنند.

سند نخست، اوراقی متشکل از «روی جلد، خلاصه، یک، دو، سه، چهار، پنج، شش، هفت، هشت، نه و ده،  ضمیمه A، ضمیمه B، ضمیمه C، ضمیمه D، ضمیمه E» به چشم می خورد که مشتمل بر رویکرد سازمان سیا، تاریخچه خدمات مخفیانه، سرنگونی مصدق نخست وزیر ایران است که مربوط به نوامبر سال 1952 تا اوت سال 1953، که توسط دونالد نیوتن ویلبر در مارس 1954 تنظیم نهایی شده است. ویلبر که پژوهشگر تاریخ معماری ایرانی و اسلامی و از متخصصان فرش ایرانی محسوب می‌شود و متهم (بدون ارائه سند) پیرامون آثار تاریخی ایران است، جزو جاسوسان آمریکایی بوده که این اسناد نیز همین موضوع را گواهی میدهد. شهرت او بیشتر به خاطر شرکت او در طراحی عملیات تی‌پی آژاکس است که به کودتای 28 مرداد منجر شد.

تانک ها یکی از اضلاع به نتیجه رسیدن کودتا با کمترین هزینه برای زاهدی بود

سند دوم، متشکل از یک «سند» تلاش برای ایجاد یک دولت طرفدار غربی در ایران. در این سند که مسئول تنظیم سند و برخی عوامل توسط مرکز اسناد ملی آمریکا همچنان سیاه شده و کپی سند منتشر شده، روند برکناری مصدق و حفظ شاه با نخست وزیری زاهدی توسط «CIA» تصریح و تا حدودی تشریح شده است.