حدیث:
روی عن الصادق(علیه‏السلام) قال: قال النبیُّ(صلَّی‏الله‏عَلیه‏وَ‏آله‏وَسلَّم):
 أَ لَا أَدُلُّکُمْ عَلَى سِلَاحٍ یُنْجِیکُمْ مِنْ أَعْدَائِکُمْ وَ یُدِرُّ أَرْزَاقَکُمْ قَالُوا بَلَى یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ تَدْعُونَ رَبَّکُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهَارِ فَإِنَّ سِلَاحَ الْمُؤْمِنِ الدُّعَاءُ.[1]

ترجمه و شرح:
روایت از امام صادق(صلوات‏الله‏علیه) منقول است که حضرت فرمودند که پیغمبر اکرم خطاب به جمعی فرمودند: آیا شما نمی‏خواهید که شما را راهنما شوم به سلاحی که شما را از دشمن ایمنی بخش است و رهایی می‏دهد و روزی‏های شما را فراوان می‏کند؟ آن جمع در جواب عرض کردند بله، بفرمایید. حضرت فرمودند: «تَدْعُونَ رَبَّکُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهَارِ»؛ یعنی دعا کنید در شب و روز.  بعد هم علّتش را فرمودند: «فَإِنَّ سِلَاحَ الْمُؤْمِنِ الدُّعَاءُ»؛ چون سلاح مؤمن دعای او است؛ یعنی همان درخواست‏هایش از خداوند.

ما روایات متعدّدی داریم که در آنها همین مضمون هست. حتّی در روایتی از امام هشتم(علیه‏السلام) آمده که ایشان اصلاً از دعا تعبیر می‏کنند به «سلاح انبیا». روایت این است که حضرت فرمودند: «عَلَیْکُم بِسِلَاحِ الْأَنْبِیَاء قِیلَ وَ مَا سِلَاحُ الأَنبِیَاءِ قَالَ الدُّعَاء».[2] حضرت فرمودند بر شما باد به سلاح پیامبران؛ به حضرت گفته شد که سلاح انبیاء چیست؟ حضرت در پاسخ فرمودند اسلحه انبیا دعا است.

ما در روایات بسیاری داریم و اصلاً جزء متن معارف ما است که معجزات و کرامات انبیا و اولیای خدا، بر اثر دعاهای آنها بوده است. حضرت عیسی(علیه‏السلام) مرده را با دعا زنده می‏کرد. شنیده‏اید و در قرآن هم دارد که با دعا مرده را زنده می‏کرد. پس کرامات اولیا و انبیا مربوط به دعای آنها بوده است. لذا در این روایت دارد: «عَلَیْکُم بِسِلَاحِ الْأَنْبِیَاء»؛ امام رضا(علیه‏السلام) این‏طور فرمود. پیغمبر هم فرمود: «فَإِنَّ سِلَاحَ الْمُؤْمِنِ الدُّعَاءُ».

این سلاح بُردش در زمان‏های مختلف، مختلف می‏شود. بُردِ دعا یعنی چه؟ یعنی «سرعت اجابت» که زودتر به اجابت می‏رسد. یک زمانی است که همین سلاح را به کار می‏بری، ولی طول می‏کشد تا به اجابت برسد. یعنی این سلاح مُسلّماً ‌بُرّا است و به طور قطع اثر و  بُرش دارد؛ اما این برّایی در بعضی مقاطع خاصّ زمانی سرعت بیشتری دارد و زودتر به اجابت می‏رسد.

حالا یک روایت دیگر می‏خوانم. «رُوِیَ عَنِ البَاقِرِ عَلَیهِ‏السَّلَامُ قَالَ إِنَّ یَوْمَ عَرَفَةَ یَوْمُ دُعَاءٍ وَ مَسْأَلَةٍ».[3] یکی از آن مقاطعی که این اسلحه بُردش بیشتر است و در اجابت سرعت دارد، ‌روز عرفه است. حتّی تعبیر امام باقر(علیه‏السلام) این است که اصلاً‌ روز عرفه، روز دعا و درخواست از خداوند است. یعنی در این مقطع زمانی بخصوص سرعت اجابت دعا بیشتر است.

این روایت را هم دیده‏ید که محدّث قمّی هم در مفاتیح‏الجنان نقل می‏کند که امام زین‏العابدین(صلوات‏الله‏علیه) روز عرفه‏ای دیدند که عدّه‏ای دارند از مردم درخواست می‏کنند و به قول ما تکدّی می‏کنند؛ فرمودند وای به حال شما! آیا در این روز از غیر خدا چیزی می‏خواهید؟! امروز، روزی است که امید این می‏رود که جنین‏هایی که در رحم مادرها هستند و سیاه بختند، ‌بر اثر دعا خوشبخت شوند. یعنی دعا امروز این‏قدر بُرد دارد.

حالا به دوستان می‏خواستم سفارش کنم که این چند ساعت را غنیمت بشمارید. بدانید اگر می‏خواهید مشکلاتتان را حل کنید ـ‏که همه ما ‏مشکلات داریم‏ـ بیایید ‌این چند ساعت را درِ خانه خدا بروید و از او بخواهید؛ چه حاجت‏های مادّی را و چه معنوی را، همه را از او بخواهید. چون امروز بُردِ دعا خیلی زیاد است. بخصوص درباره دیگران اگر دعا کنید، ما در روایت داریم که خدا چند هزار برابر به شما اعطا می‏کند. از همه شما التماس دعا دارم؛ من را هم فراموش نکنید و دعا کنید.[4]

منبع: دفتر اطلاع رسانی آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی