از سوی دیگر در حالی که آلودگی هوای تهران هر روز بحرانی‌‌تر می‌شود، به گفته مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران به ‎دلیل ورود موج‌های گرد و غبار از غرب کشور احتمالا تا پایان تابستان شاخص آلودگی هوای شهر تهران در شرایط ناسالم می‌ماند.

تابناک اجتماعی: اگر رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور اصرار دارد بگوید ریزگردهای مزاحم عربی که زندگی ایرانیان از مرز تا پایتخت را مختل کرده بلا یا بحران نیست مختار است اما این گرد‌و غبارها از نگاه مردم یک چالش انکارناپذیرند.

مهار ریزگردها که فقط با مهار بیابان‌های طغیان کرد در منطقه امکانپذیر است، اولویت عراق نیست همان طور که مهار شنزارهای ربع الخالی در عربستان و زمین‌های کشاورزی رها شده در سوریه و اردن فعلا در اولویت نیست.

البته دیروز علی سلاجقه رئیس مجموعه منابع طبیعی کشور در آستانه روز جهانی بیابان‌زدایی به خبرنگاران داخلی تضمین داد که مقابله با بیابان در عراق جزو اولویت‌های مسوولان این کشور قرار گرفته و عراقی‌ها تعهد داده‌اند تا تمام مخارج پروژه بیابان‌زدایی در یک میلیون هکتار از اراضی این کشور را تقبل کنند.

سلاجقه به همین علت نسبت به آینده کار امیدوار است هر چند می‌گوید از امروز که نقشه چشمه‌های ریزگرد در عراق تهیه‌شده و آموزش کارشناسان این کشور برای اجرای طرح در شرف آغاز است تا روزی که مردم ایران به طور کلی از شر ریزگردها خلاص شوند، دست کم 5 سال طول می‌کشد.

البته اگر این یک میلیون هکتار بیابان جزو خاک ایران بود شاید درباره تاریخ پایان بحران می‌شد با اطمینان بیشتری حرف زد، اما هنوز کسی نمی‌تواند به طور قطع بگوید که نهالکاری و بذرکاری و ایجاد بادشکن در سرزمینی که هنوز تامین آب، برق و امنیت را در صدر اولویت‌هایش قرار می‌دهد، چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد؟

در این میان سرعت پیشرفت پروژه نیز نکته‌ای بحث‌برانگیز است، زیرا ایران که به عنوان کشوری سرآمد در امر بیابان‌زدایی در جهان شناخته می‌شود، از ابتدای تاسیس سازمان جنگل‌ها تاکنون از مجموع 6 میلیون هکتار کانون‌های بحران شناسایی شده فقط 5‌/‌2 میلیون هکتار احیا شده چه رسد به عراق که در انتظار کمک‌های ایران نشسته و وسعت بیابان‌هایش بیش از یک میلیون هکتار است.

البته پشت ماجرای ریزگردها، مساله‌ای دیگر هم وجود دارد؛ موضوعی که به کشور ترکیه و عملکردش در ساخت سدهای متعدد در سرشاخه‌های رود دجله و فرات مربوط است، یعنی اقدامی که باعث خشک شدن زمین‌های بین‌النهرین و در نتیجه ایجاد بستر زایش ریزگردها شده؛ ولی به طور رسمی نامی از آن برده نمی‌شود.

مخالفت با ساخت سد

به گزارش جام جم، اما با وجود این مسوولان کشور ما خوش‌بین هستند و رفع معضل گرد‌و‌غبار را شدنی می‌دانند؛ هرچند که سرعت بیابان‌زدایی در کشور خودمان که منشأ نزدیک به 10 درصد حجم گرد و غبارهاست، ماجرای مخصوص به خودش را دارد. دیروز خبرنگاری خطاب به رئیس سازمان جنگل‌ها گفت که چون ایران در احیای تالاب‌ها، مقابله با سدسازی‌ها و تامین حق‌آبه رودخانه‌ها و دریاچه‌ها، کارنامه موفقی ندارد، پس دیر نیست زمانی که دریاچه ارومیه تبدیل به نمکزاری وسیع شود و نمک‌های پراکنده در فضا به خورد زمین‌های کشاوزی و مردم بخش‌های مختلف کشور برود که البته پاسخ علی سلاجقه به این نگرانی قابل تامل است. او گفت: ساخت سد در کشور نشانه توسعه است و خوشبختانه ایران در بحث‌های عمرانی سرآمد است و این که دریاچه ارومیه خشک شده به عملکرد سازمان‌های دیگری برمی‌گردد که ما قصد وارد شدن به حیطه وظایفشان را نداریم.

وی افزود: ما در بحث مدیریت جامعه حوزه آبخیز دریاچه ارومیه ورود جدی داریم و در موضوع کاهش تبخیر کار می‌کنیم و قصد داریم تا با اقدامات مدیریتی، تبخیر سالانه 270 میلیارد مترمکعب آب در کشور را کاهش دهیم.

علی سلاجقه در حالی اوضاع را رو به بهبود گزارش می‌داد که البته به صورت مستقیم از ساخت سد در کشور انتقاد نمی‌‌کرد ولی تاکیدی که بر اجرای عملیات آبخیزداری داشت موضع او را مشخص می‌کرد.

او گفت: این که در کشور ما چرا سدها باید ساخته شوند جای بحث دارد و من کاری به آن ندارم، اما هر عملیات آبخیزداری می‌تواند با حداقل هزینه هزار مترمکعب آب استحصال کند. هر سدی که ساخته می‌شود پیکره طبیعت را فلج می‌کند؛ هر چند برای ساخت آن سرمایه‌گذاری زیادی شده و جزو سرمایه‌های کشور به حساب می‌آید ولی ما معتقدیم جلوی خسارت را از هر کجا بگیریم منفعت است و برای جبران از دست رفته‌ها باید دنبال راهکارهای علمی بود.

توصیه های بهداشتی به مردم

همچنین رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی کشور با اشاره به تداوم شرایط ناسالم شاخص کیفیت هوای پایتخت به گروه‌های در معرض خطر شامل افراد بالای 65 سال، کودکان، زنان باردار، افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای و... توصیه کرد تا حد امکان در فضای باز قرار نگیرند.

دکتر غلامرضا معصومی در گفت‌وگو با ایسنا، افزود: با قرار گرفتن شاخص کیفیت هوا در شرایط ناسالم، آمار ماموریت‌های قلبی و تنفسی اورژانس رشد چندانی نداشته است؛ به طوری که اورژانس تهران از 14 تا 22 خرداد 1442 مورد ماموریت قلبی و 819 مورد ماموریت تنفسی را پاسخگو بوده است که این تعداد ماموریت در مدت مشابه سال گذشته به ترتیب 1382 مورد ماموریت قلبی و 765 مورد ماموریت تنفسی بوده است.

دکتر معصومی در ادامه به پدیده گرد و غبار در شهرهای جنوبی کشور و تهران اشاره و تاکید کرد که افراد بالای 65 سال و افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای برای کارهای غیرضروری از منزل خارج نشوند.

وی تصریح کرد: افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای ممکن است در زمان آلودگی هوا بر اثر میزان اکسیژن تنفسی و تحریک مجاری هوایی‌ دچار آسم یا حمله‌های قلبی شوند. بر این اساس توصیه می‌شود تا حد ممکن در فضای باز قرار نگیرند. همچنین به جانبازان شیمیایی و بیماران تنفسی شدید توصیه می‌شود که در معرض هوای آلوده قرار نگیرند و در صورتی که کارمند هستند، درخواست مرخصی داشته باشند تا شرایط هوا پایدار شود.

رئیس اورژانس کشور با توصیه به افراد زیر 15 سال برای پرهیز از فعالیت و قرار گرفتن در فضای باز در زمان آلودگی هوا، افزود: با توجه به تعطیلی مدارس و فصل امتحانات، تردد این افراد در فضای باز کمتر است، اما از طرف دیگر ممکن است گروهی از افراد زیر 15 سال با تعطیل شدن مدارس به فعالیت‌های بیشتر تفریحی و ورزشی بپردازند که این امر در زمان آلودگی مخاطراتی دارد و می‌تواند این افراد را مستعد بیماری‌های تنفسی کند.

هوای تهران تا پایان تابستان ناسالم می‌ماند

از سوی دیگر در حالی که آلودگی هوای تهران هر روز بحرانی‌‌تر می‌شود، به گفته مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران به ‎دلیل ورود موج‌های گرد و غبار از غرب کشور احتمالا تا پایان تابستان شاخص آلودگی هوای شهر تهران در شرایط ناسالم می‌ماند.

یوسف رشیدی در گفت‌وگو با فارس با بیان این که ظرف چند روز آینده نیز در شرایط ناسالم قرار داریم، اضافه کرد: از ابتدای سال تاکنون یک روز هم هوای پاک نداشتیم. 35 روز هوای سالم و 48 روز هوای ناسالم و 3 روز هوای بسیار ناسالم داشته‌ایم.

تخصیص 830 میلیاردتومان برای ریزگردها
رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور گفت: از هزار میلیاردتومان بودجه مصوبه مجلس برای احیای تالاب‌ها ، کنترل ریزگردها و آبهای مرزی 830 میلیارد تومان باید در اختیار سازمان جنگل ها برای انجام امور اجرایی قرار گیرد.