در سالهای گذشته مهمترین علت فوت در سنین جوانی حوادث ترافیکی و برخی بیماریها بود اما امروزه علاوه بر این موارد، سوءمصرف مخدرها و قتل و نزاع سبب تشدید مرگ و میر جوانان شده به طوری که آسیب شناسان اجتماعی از افزایش آمار "جوانمرگی" نگرانند.

به گزارش خبرنگار مهر، در سالهای خیلی دور کمتر اعلامیه ای از مرگ و میر در سنین جوانی بر در و دیوار شهرها دیده می شد و بیشتر مرگ و میرها مربوط به فوت در حوادث ترافیکی و رانندگی و نهایتا مرگ در اثر ابتلا به بیماریهای لاعلاج بود. اما امروزه بسیار دیده می شود که تصاویر جوانان ناکام را به صورت بنرهای بزرگ در سر کوچه ها نصب می کنند و جمله "از طرف بچه های محل" را زیر عکس جوان نام می نویسند تا به این ترتیب به یاد او باشند.

متاسفانه آمارهای پزشکی قانونی و نیروی انتظامی از موارد مختلف مرگ و میرها نشان می دهد که بیشتر موارد مرگ و میر در اثر سوءمصرف مواد، قتل و نزاع های ناموسی و... در سنین جوانی و نوجوانی رخ می دهد.

دکتر شاهین شادنیا، رئیس بخش ICU بیمارستان لقمان حکیم چندی پیش در گفتگو با خبرنگار مهر نسبت به شیوع بالای سوءمصرف مخدرها در بین جوانان هشدار داده و عنوان داشته بود که سوء مصرف محرکها به خصوص آمفتامین و مشتقات آن در جامعه رو به افزایش است.

این متخصص سم شناسی از سوءمصرف محرکها به خصوص آمفتامین و مشتقات آن در بین جوانان ایرانی ابراز نگرانی کرده و گفته است که شیوع سوءمصرف ترکیبات شیشه و اکستازی در جامعه رو به افزایش است.

شادنیا با ابراز نگرانی از عوارض سوءمصرف شیشه که شیوع بیشتری در بین جوانان دارد، عنوان داشته که عوارض سوءمصرف مخدرها باعث کاهش سطح هوشیاری و در مواردی منجر به خونریزیهای مغزی و سکته های قلبی می شود.

شاخصهای توسعه انسانی شامل طول عمر، سلامت، درآمد سرانه، تحصیلات و... می شود. این در حالی است که دفتر برنامه توسعه سازمان ملل در گزارشی از شاخصهای توسعه انسانی در 177 کشور دنیا که مربوط به سالهای 2007 و 2008 است میزان جوانمرگی در ایران را نزدیک به 8 درصد برآورد کرده است.

ایرج اسماعیلی، پژوهشگر حوزه اعتیاد از اعتیاد به عنوان شکل فراگیر خودکشی تدریجی یاد کرده و عنوان داشته است که اعتیاد و سوء مصرف مواد به ‌عنوان یک مسئله چند وجهی اجتماعی، پدیده‌ای است که توانایی جامعه در سازمان ‌یابی و حفظ نظم موجود را از بین می‌برد و باعث دگرگونیهای ساختاری در نظام اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه می‌شود.

بر اساس اعلام سردار مصطفی رجبی، جانشین پلیس آگاهی در 7 ماهه نخست سال جاری در زمینه کشف قتل نسبت به مدت مشابه در سال قبل 9 درصد افزایش کشف داشته‌ایم. 25 درصد از قتلها با استفاده از سلاح گرم بوده که نسبت به سال گذشته تغییری نداشته و همچنین سهم سلاح سرد در قتلها 47 درصد بوده که نسبت به سال گذشته 5/7 درصد رشد داشته است.

این در حالی است که به گفته سردار رجبی، نزاع های آنی 32 درصد از مجموع قتلها را به خود اختصاص می‌دهد و 29 درصد از قتلها توسط بستگان مانند همسر، برادر یا پدر یا مادر رخ داده است.

سعید خراطها، جرم شناس در ارتباط با موضوعات نزاع و درگیری که منجر به قتل می شود، معتقد است که این حوادث بیشتر یک درگیری است که به دلیل فقدان ادبیات لازم برای بیان مسائل مورد درگیری تبدیل به یک نزاع و در نهایت قتل می شود.

گونه ای از نزاعها در شهر تهران رخ می دهد که حاصل روابط انحرافی است که قانون درباره آنها نافذ نیست و نمی تواند مداخله کند که این جرم شناس به این روابط انحرافی علل سیاه می گوید.

آنچه مسلم است، وقوع نزاع های خیابانی در کنار سوءمصرف مخدرهای سنتی و صنعتی که اغلب مواد افزودنی خطرناک در آنها به کار رفته است، در کنار تصادفات خیابانی و جاده ای در سالهای اخیر باعث افزایش موارد مرگ و میر جوانان و نوجوانانی شده است که از سر ناآگاهی و کم تجربگی عمرشان را از دست داده اند. این وضعیت با توجه به افزایش انواع مخدرهای جدید صنعتی و همچنین دعواهای ناموسی و... می تواند تا حدود زیادی نگران کننده و زنگ خطری برای از دست دادن سرمایه های جوان جامعه باشد.